zondag 6 december 2015

TORII



A torii (鳥居, lit. bird abode), is a traditional Japanese gate most commonly found at the entrance of or within a Shinto shrine, where it symbolically marks the transition from the profane to the sacred. The function of a torii is to mark the entrance to a sacred space. For this reason, the road leading to a Shinto shrine (sandō) is almost always straddled by one or more torii, which are therefore the easiest way to distinguish a shrine from a Buddhist temple. 

If the sandō passes under multiple torii, the outer of them is called ichi no torii (一の鳥居?, first torii). The following ones, closer to the shrine, are usually called, in order, ni no torii (二の鳥居?, second torii) and san no torii (三の鳥居?, third torii). Other torii can be found farther into the shrine to represent increasing levels of holiness as one nears the inner sanctuary (honden), core of the shrine. A rope was tied from one post to the other to mark the border between the outside and the inside, the sacred and the mundane





in het dennenbos
de rode poort naar het schrijn
het sneeuwde vannacht



smetteloze sneeuw 
drie torii van vermiljoen
het touw wijst de weg 



het sneeuwde vannacht
hier hangen touwen, vanaf 
dit punt moet je gaan



aan deze torii
start de weg naar de hemel
maar niemand op pad



onder deze poort
eindigt de realiteit
komen de kami 


zondag 15 november 2015

Louis Calaferte, Haikai du jardin, herfsthaiku


In dit literair-filosofisch werk, onder redactie van Roland Duhamel, een interessant artikel ontdekt, vertaald door Tineke Kingsma- Eijgendaal: Haikai du jardin, van de Franse auteur Louis Calaferte (14 juli 1924, Turijn, 2 mei 1994, Dijon).























Het is, naar ik meen, een hoofdstuk uit een boek over tuinieren, maar waarin de auteur dieper ingaat op het wezen van de haiku. Fijn, dat mijn kennis over haiku weer eens is opgefrist, want moderne en westerse haiku wijken soms erg af van de klassieke haiku. Ook in de aantekeningen diepzinnige opmerkingen ontdekt.   

Ik onthou, dat in pure Zen-traditie het loslaten van het eigen individuele ik een van de basisattitudes is bij het schrijven van haiku.

'Sleutelwoorden om de innerlijke houding van de haiku-dichter te karakteriseren zijn: sokutenkyoshi of het heelal als maatstaf nemen en niet het eigen ik; sanzishi of zichzelf vergeten, zich losmaken van het eigen ik en shasei, het afbeelden van de buitenwereld zoals die echt met de zintuigen wordt waargenomen, zonder verfraaiing of bedachte toevoegingen (wat niet hetzelfde is als emotieloos registreren, zonder empathie)'

Ik lees en herlees het artikel en hoop dat ik in de haiku die ik spontaan neerkriebelde een paar uurtjes later, toen ik Pipo buitenliet en voelde hoe zachte lucht de keuken binnenstroomde (het gevolg van de opwarming van de aarde, tot nu toe bleven de temperaturen erg mild deze herfst) het heelal als maatstaf heb genomen.






door het open raam
vloeit mild de maand november
geurend naar herfst



Spontaan zette ik deze haiku om in het Engels: 

the open window
november enters gently
smelling like autumn


Misschien heb ik toch 1 ding fout gedaan: ik dicht de maand november de eigenschap toe mild te zijn, wat kan geinterpreteerd worden als een lichte vorm van personificatie, waarbij de natuur wordt vermenselijkt - en het moet net andersom! 

Oef, niet zo makkelijkk, een goeie haiku schrijven! 




maandag 28 september 2015

verslag 34ste haikudag, workshop groep 1

Chiyo-ni standing beside a well. This woodcut by Utagawa Kuniyoshi illustrates her most famous haiku: finding a bucket entangled in the vines of a morning glory, she will go ask for water rather than disturb the flower.

morning glory! the well bucket-entangled, I ask for water  
(trans. Donegan and Ishibashi)




haiku verbindt het kleine met het grote

haiku brengt het heelal in beweging 

haiku zit vol tegenstellingen, is geheimzinnig

en soms spannend als een thriller

 
in haiku reis je in een oogwenk 

van het profane naar het sacrale

je krijgt een intitiatie van het heilige

in haiku verdwijn je als persoon

in haiku hoor je de stilte


haiku schenkt je de bijzondere schoonheidservaring van de kleur rood

een haiku zindert en vibreert

een haiku zomert

een haiku brengt je naar de top

een haiku is grandioos 


en dat was het dan



dit gedicht kwam tot stand dank zij de aandachtige suggesties van marcus, maria, annie, hilde, regine, roland, pol, elias, jean-marie...

met dank! 


dinsdag 8 september 2015

zeven theegedichten





in het nieuwe huis
presenteert zij stijlvol
de antieke glaasjes


op visite bij tia
hoe gracieus presenteert zij
thee in craquelé


une maison de thé
je schenkt in - zoals het hoort
een kopje kukicha


ijsgekoelde thee
longdrinks are forever
pour l’éternité


drink jij teepeetea?
mijn dreamcatcher zal spoedig
je dromen vangen 

variante:
 
drink jij teepeetea?
jouw dreamcatcher zal spoedig
mijn dromen vangen


ontwaken bij
het getingel van de kusttram
de geur van muntthee


avond in oostende
de lichtjes van de kusttram
in mijn kopje thee


kopje thee drinken
in het park van mariemont
kijk, als een dame

een ceder uit libanon
kijkt monkelend toe, knipoogt