het tanka-team:
Luc Lambrecht, Julien Tahon, Erika De Stercke, Chris Van de Rijck, Nicole Van Overstraeten
foto: Riet De Bakker
de 33ste haikudag vlaanderen stond in het teken van de tanka, een japans gedicht daterend uit de 7de eeuw: 31 lettergrepen, 5-7-5-7-7.
op de foto hierboven het tanka-team. de leden hadden prachtige teksten geschreven over de lat-relatie tussen haiku en tanka. kan van een haiku een tanka worden gemaakt en omgekeerd? een heikel thema! in de voormiddag waren de leden van het team aan het woord, in de namiddag werden tanka's besproken in een workshop. ik publi hier van iedereen die meedeed mijn voorkeur-tanka. niet altijd de tanka's die door de auteurs zelf werden aangeboden ter bespreking!
klassieke japanse haiku en tanka reiken steeds naar het diepe mysterie van het bestaan. ons westers rationele denkpatroon heeft het daar soms moeilijk mee. toch zijn onderstaande tanka's kwaliteitsvol. ik geef in een kort commentaar aan wat mij in elke tanka heeft getroffen.
mijn conclusie: hoe eenvoudiger, hoe mooier. in een tanka hoeft niet teveel gezegd te worden: 1 uitgewerkt basisitem volstaat.
ginds, aan de einder
waar de zee de wolken draagt
een dun streepje blauw -
rustend tegen de duinvoet
geef je me woorden vol troost
Riet De Bakker
heel professioneel tekent riet hier eerst de setting (de zee, de einder, de wolken, de lucht), dan gaat ze dieper in op de emotie van troost, die wordt opgeroepen door het aanschouwen van een natuurfenomeen. haar gedicht leunt perfect aan bij de klassieke tanka!
in de kinderviering
kruipt een peuter behendig
onder de stoelen.
schaterend roept hij: mama,
kijk eens wat een lange brug.
Marie De Bie-Meus
deze tanka schuift een beetje op naar de kyoka, een tanka die wat luchtiger van toon is. heel geraffineerd weet maria hier de kinderlijke energie te duiden: hoe lenig en levendig is die kleine uk toch! wij zouden dit behendig kruipen nooit kunnen nadoen.
vlugge voetstappen
laten uitroeptekens na
in het natte zand
als je door het leven snelt
vergeet je te genieten
Annie De Paepe
heel origineel beeld: voetstappen die sporen nalaten als uitroeptekens. illustreert perfect hoe snel in deze tijd geleefd wordt. ondertussen vergeten we het echte leven! annie schrijft soepele, zachte tanka's...
alleen verder
de deuren gaan langzaam dicht
de trein gaat rijden -
kleurrijke bollenvelden
blijven nederland sieren
Tini Haartsen Slappendel
ach, reeds in het dramatische openingsvers (twee woorden!) is alles al gezegd! de twee volgende verzen suggereren beweging, het reizen (de levensreis?). de tanka eindigt positief: desondanks blijft kleur het leven sieren!
Twee oude paarden
in de trage stapmolen
van de manege
Zonder doel en zonder zin
draaien ze rondjes... rondjes.
Luc Lambrecht
we hebben over deze tanka duchtig gedebatteerd. maar achteraf vind ik, dat ook deze tanka symbool kan staan voor een mensenleven: wij draaien zonder het te beseffen rondjes, wij lopen in een tredmolen, wij volgen de mainstream. wij zijn eigenlijk ook gevangenen van een systeem, of wij dat nu willen of niet.
Merkwaardig hoe ik
gratis aan die gracht mijn zin
voor schoonheid verrijk:
wat een beeld van een knotwilg,
krom van lijn, staat daar te kijk!
Julien Tahon
de verrukkelijke kyoka's van julien kun je direct herkennen. zij zijn pittig, rijmen en altijd is de pointe supergrappig. julien is de mascotte onder de kyoka-dichters in vlaanderen! ik hoop dat dit niet oneerbiedig klinkt, maar de aaibaarheid van juliens kyoka's is groot!
Weet jij nog hoe speels
de zeewind in de duinen
door je haren streek?
Nu staan daar flatgebouwen,
vogels zingen er niet meer.
Frans Terryn
een mooie reflectie over les jours d'antan. een beetje in de sfeer van de oude franse chansons: avec le temps tout s'en va, zong leo ferré. mooi en melancholisch!
op de kasseien
trillend in de herfstzon
een zonnebril
wolken sieren de hemel
het licht trekt zich terug
Chris Van de Rijck
een vleugje surrealisme of absurdisme, whatever (de trillende zonnebril): deze tanka bevalt mij wel! om het even of hier de klassieke regels van de tanka worden gevolgd - er moet maar een fling in het gedicht zitten, of een origineel idioom... dan zeg ik: ok, prima!
de bomen wuiven
in mijn roerloosheid
schrijf ik je open -
mooie hibiscusbloem
bloeiend in de ochtendzon
Nicole Van Overstraeten
mijn roerloosheid: heel mijn leven heb ik moeite moeten doen om te bewegen. zou de ganse dag kunnen zitten niksen, mediteren, dromen... maar in het echte leven moet je rekening houden met de realiteit, haha!
Nog nagenietend
bladert een Japanse toerist
in zijn woordenboek.
Nee, hij kan maar niets vinden
over Kriek, Lambik of Geuze.
Walter Vereertbrugghen
het ontbreekt walter niet aan humor: hij is ook een van de weinigen die 'de japanner' begrijpt. knappe kyoka!
