beste walter
het was heel fijn je te ontmoeten bij zhu yun!
tja, kathelijne van der hallen... in de intro van haar
verzamelbundel doortocht, uitgegeven in de parnassusreeks
bij p. zegt joris van hulle dat haar gedichten 'refereren
aan de japanse dichtkunst', o.a. door de inspiratie die ze vindt
in de natuur. ze herleid haar gedichten ook tot 'de essentie'.
1. in de bundel woordzang (2009) bijvoorbeeld schrijft
ze:
in het avondklare water
eenzaam de halve maan
volmaakt weerspiegeld
verbaasd en rimpelloos
een gebroken tak wiegelt
diep in het koude zwart
ik maakte
er een haiku van:
in het
maanwater
spiegelt
rimpelloos verbaasd
een
gebroken tak
2. in de cyclus avondademen neemt ze
tien tanka's op, die zelfs in het chinees werden vertaald door
prof. charles willemen.
nu ik vind in de meeste van deze tanka's teveel van het goede. het
zijn geen tanka's!
vb:
de bomen wuiven
dagen niet meer bewegen
in hun roerloosheid
schrijf je open als een bloem
met wortels in de aarde
in deze tanka gebeurt (te) veel: er wordt gewuifd, niet bewogen
(wat ook een bewegen is), trouwens: dagenlang niet bewegen is toch
een beetje onwaarschijnlijk, dagenlang niet meer bewegen in hun
roerloosheid - is dat niet twee keer hetzelfde zeggen... het woord
roerloosheid weegt zwaar in deze tanka en het vorig vers hoeft dus
niet. maar dan is er ook nog een onmogelijkheid: hoe kunnen bomen
nu wuiven en dagenlang roerloos zijn? er wordt ook nog geschreven,
geopend, en de bloem staat met wortels in de aarde - tja, waar
zouden de wortels dan anders moeten zitten? in de lucht? er is dus
geen 'lijn' in dit verhaal!
ik snap deze tanka eigenlijk niet: de dichteres bevindt zich in
een toestand van roerloosheid, alhoewel de bomen wuiven (en zij
dan misschien ook heeft gewuifd als een boom). ze opent zich als
een bloem door te schrijven. haar wortels zitten in de aarde,
zoals bij een bloem...?????
ik citeer hier
uit Kamo no Chōmei, Notes
sans titres:
-
Een waka,
kwintijn van 31 lettergrepen in vijf verzen van 5, 7, 5,
7, 7 lettergrepen,
respectievelijk een tristichon (drieregelig vers),
gevolgd door een distichon
(tweeregelig vers), vergezelde in de klassieke periode alle
belangrijke
momenten van het leven. bijvoorbeeld: het verzenden van een
liefdesbriefje, het vragen van een
promotie, het weigeren (of accepteren) van een uitnodiging, een
geschenk aanbieden of om de ontvangst ervan te bevestigen,
felicitaties, innige
deelneming of een gebed…. alles nam de vorm aan van de waka.
- De
metafoor is weinig gebruikt, de dichters verkiezen
vaak het gebruik van homofonie, zodanig dat de lezing
meerduidig wordt (aki,
bijvoorbeeld betekent zowel de herfst als de vermoeidheid).
- De waka beweegt
zich in een aparte wereld;
menselijke emoties worden opgeroepen via een natuurlijk
fenomeen.
de goede dichter is
diegene die erin slaagt
gedichten te schrijven met respect voor de traditie en
tegelijk zijn eigen
gevoeligheid laat doorschemeren.
2. poging tot het maken van een tanka, met als uitgangspunt de
tanka van kvh:
de bomen wuiven
in mijn roerloosheid
schrijf ik je open -
mooie hibiscusbloem
bloeiend in de ochtendzon
3. belangrijke vraag; kan dit wel, dit puzzelen
van tanka naar tanka, van poëzie naar haiku, van haiku naar
tanka..?????
mvg
nicole
